Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

that can

  • 1 Id certum est quod certum reddi potest

    Latin Quotes (Latin to English) > Id certum est quod certum reddi potest

  • 2 possum

    possum, pŏtŭi, posse, v. n. irreg. (old forms, potis sum, for possum, Plaut. Poen. 5, 2, 26; id. Curc. 5, 3, 23; so,

    potis est,

    id. Ps. 1, 1, 41:

    potis sunt, for possunt,

    id. Poen. 1, 2, 17: POTISIT, S. C. de Bacchan.: potisset, for posset, and potisse, for posse, Lucil. ap. Non. 484, 32, and 445, 29:

    potesse, for posse, very freq.,

    Plaut. Aul. 2, 4, 30; id. Cist. 1, 1, 32; id. Truc. 1, 1, 73; id. Ep. 2, 2, 43; id. Bacch. 3, 6, 30 al.; Lucr. 1, 665; 2, 225; 1010:

    possiem,

    Plaut. Bacch. 4, 5, 2; id. Stich. 3, 2, 25:

    potis sis,

    id. Poen. 4, 2, 53:

    potis siem,

    id. Merc. 2, 2, 59: possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin., or Sat. v. 38 Vahl.; Plaut. As. 4, 2, 10; id. Aul. 4, 10, 17; id. Most. 2, 2, 34; 3, 2, 147; id. Men. 5, 9, 45:

    possiet,

    id. Cist. 1, 3, 37; id. Bacch. 3, 1, 3; id. Most. 1, 1, 13 al.; cf. Brix ad Plaut. Mil. 884; Fleck. Krit. Misc. p. 45 sq.—In pass.: potestur, Enn. ap. Diom. p. 380 P. (Ann. [p. 1404] v. 594 Vahl.): Pac. ap. Non. 508, 29; Quadrig. ap. id. 508, 30; Lucr. 3, 1010: poteratur, Cael. ap. Non. 508, 27: possitur, Lex. Servil. p. 59 Haubold; Scaurus ap. Diom. p. 381 P.: possetur, Quadrig. ap. Non. 508, 18) [potis-sum].
    I.
    In gen., to be able, have power; I ( thou, he, etc.) can (syn. queo):

    quantum valeam, quantumque possim,

    Cic. Fam. 6, 5, 1:

    consilio, quantum potero, labore plus paene quam potero exeubabo,

    id. Phil. 6, 7, 18:

    ut, quoad possem et liceret, a senis latere nunquam discederem,

    id. Lael. 1, 1:

    timor igitur ab iis aegritudinem potuit repellere, ratio non poterit?

    id. Tuse. 3, 27, 66.—With sup.:

    Caesari te commendavi et tradidi, ut gravissime diligentissimeque potui,

    as earnestly and warmly as I possibly could, Cic. Fam. 7, 17, 2: potest fieri, it may be, is possible:

    potest fieri, ut fallar,

    id. ib. 13, 73, 2: non possum quin, I can not but: non possum quin exclamem, ut ait ille in Trinummo (Plaut. Trin. 3, 2, 79; cf. id. Mil. 2, 2, 107); Cic. de Or. 2, 10, 39:

    ut nihil ad te dem litterarum, facere non possum,

    I cannot help writing to you, id. Att. 8, 14, 1:

    facere non potui quin tibi sententiam declararem meam,

    id. Fam. 6, 13, 1; cf.:

    non possum non: aequitatem tuam non potui non probare,

    id. ib. 1, 9, 26:

    non possum te non accusare,

    id. ib. 5, 14, 2:

    is non potest eam (mortem) non timere,

    id. Fin. 3, 8, 29.— Absol.: potest (sc. fieri), it may be, is possible:

    potest, ut alii ita arbitrentur,

    Plaut. Ps. 2, 2, 38: non, non sic futurum est;

    non potest,

    Ter. Phorm. 2, 1, 73; Plaut. Mil. 3, 1, 100 Brix; cf. id. Trin. 3, 3, 3:

    quae (mala) si potest singula consolando levare, etc.,

    Cic. Fin. 5, 28, 84:

    nos dignitatem, ut potest, retinebimus,

    id. Fam. 1, 2, 4.—Quantum or ut potest, as much or as far as possible:

    ibo atque arcessam medicum, quantum potest,

    Plaut. Men. 5, 2; id. Most. 3, 2, 71; Ter. Eun. 5, 1, 20:

    nos in senatu dignitatem nostram, ut potest in tantā hominum perfidiā, retinebimus,

    Cic. Fam. 1, 2, 4.—In urgent questions:

    possum scire, quo profectus, cujus sis, aut quid veneris?

    may I know? can I learn? pray, will you tell me? Plaut. Am. 1, 1, 190:

    possumne ego hodie ex te exsculpere Verum?

    Ter. Eun. 4, 4, 44.—
    II.
    In partic.
    A. 1.
    With neutr. acc. used adverbially (class.; cf.

    polleo): vocat me, quae in me plus potest,

    Plaut. Truc. 4, 2, 42:

    plus potest qui plus valet,

    id. ib. 4, 3, 38:

    qui tum et poterant per vim et scelus plurimum, et quod poterant, id audebant,

    Cic. Quint. 21, 69:

    quid ergo? hoc pueri possunt, viri non poterunt?

    id. Tusc. 2, 14, 34:

    qui apud me et amicitiā, et beneficiis, et dignitate plurimum possunt,

    id. Rosc. Am. 1, 4:

    plus aliquanto apud te pecuniae cupiditas, quam judicii metus potuit,

    id. Verr. 2, 3, 57, § 131; id. de Or. 2, 42, 180:

    quid aristolochia ad morsus serpentum possit,

    id. Div. 1, 10, 16:

    quoniam multum potest provisio animi ad minuendum dolorem,

    id. Tusc. 3, 14, 30:

    ad beate vivendum satis posse virtutem,

    id. ib. 5, 5, 12: multum posse ad salutem alterius... parum potuisse ad exitium, Cic. Opp. ap. Amm. 30, 8, 7.—
    2.
    In gen., and without neutr. acc. (late Lat.):

    posse litteras ejus ad perniciem, non posse ad salutem,

    App. Mag. 79, p. 324.—
    B.
    Posse aliquem, to be able to embrace one ( poet.), Mart. 3, 32.—
    C.
    Posse as subst. ( poet.):

    posse loqui,

    the power of speech, Ov. M. 2, 483:

    posse moveri = facultatem se movendi,

    id. ib. 11, 177.—
    D.
    Freq. in elliptical sentences:

    quod vi non poterant, fraude assequi temptant,

    Curt. 5, 10, 8:

    Ismenias, etsi publicis non poterat, privatis tamen viribus adjuvabat,

    Just. 5, 9, 8:

    ut auxilium quod misericordiā non poterat, jure cognationis obtineret,

    id. 28, 1, 9:

    ut collegam vi, si aliter non possent, de foro abducerent,

    Liv. 2, 56.—
    E.
    In apodosis of conditional sentences, analogous to the auxiliaries of the Engl. potential mood (v. Roby, § 1520; Zumpt, § 519).
    1.
    Indic.:

    ille potuit exspectatior venire, qui te nuntiaret mortuom (= si quis nuntiaret, etc.),

    Plaut. Most. 1, 2, 12:

    nec vero ipsam amicitiam tueri possumus, nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,

    Cic. Fin. 1, 20, 67:

    Pompeius munitiones Caesaris prohibere non poterat, nisi praelio decertare vellet,

    Caes. B. C. 3, 44: consul esse qui potui, nisi eum vitae cursum tenuissem, Cic. Rep. 1, 6, 10:

    (res publica) poterat esse perpetua, si patriis viveretur institutis,

    id. ib. 3, 29, 41:

    deleri totus exercitus potuit, si fugientis persecuti victores essent,

    Liv. 32, 12, 6:

    nisi felicitas in socordiam vertisset exuere jugum potuerunt,

    Tac. Agr. 31.—
    2.
    Subj.:

    qui denique ex bestiis fructus, nisi homines adjuvarent, percipi posset,

    Cic. Off. 2, 4, 14; cf.:

    ventum quidem erat eo, ut, si hostem similem antiquis Macedonum regibus habuisset consul, magna clades accipi potuerit,

    Liv. 44, 4, 9.—So when the condition is implied, or is contained in an adverbial clause:

    quae res egestati et aeri alieno tuo praeter mortem Caesaris subvenire potuisset?

    Cic. Phil. 2, 14, 36:

    quis opifex praeter naturam... tantam sollertiam persequi potuisset in sensibus?

    id. N. D. 2, 57, 142; id. Tusc. 4, 19, 44:

    plurima proferre possemus, sed modus adhibendus est,

    Nep. Epam. 4, 6:

    possem hic Ciceronis respondere verbis, sed, etc.,

    Quint. 2, 21, 14.—Hence, pŏtens, entis ( gen. plur. potentum, Verg. A. 12, 519; Claud. Laud. Stil. 2, 114), P. a.
    A.
    In gen., able, mighty, powerful, potent (class.):

    amplae atque potentes civitates,

    Cic. Inv. 2, 56, 169:

    familiae clarae ac potentes,

    Liv. 23, 4:

    amici magni et potentes,

    Suet. Aug. 56:

    ne quis ex plebe contra potentiorem auxilii egeret,

    Caes. B. G. 6, 10:

    duo potentissimi reges,

    Cic. Imp. Pomp. 2, 4:

    potentissimus et clarissimus civis,

    id. Planc. 21, 51.—
    (β).
    With gen.:

    quanta sit humani ingenii vis, quam potens efficiendi quae velit,

    Quint. 12, 11, 10.—
    (γ).
    With abl.:

    Roma potens opibus,

    Ov. F. 4, 255:

    pecuniā et orbitate,

    Tac. H. 1, 73.—
    (δ).
    With inf.:

    compensare potens,

    Dig. 16, 2, 10.—
    B.
    In partic.
    1.
    Having power over, ruling over, master of a thing; with gen.:

    dum liber, dum mei potens sum,

    as long as I am my own master, Liv. 26, 13, 14:

    sanus mentisque potens,

    in his right mind, Ov. Tr. 2, 139:

    potens mei non eram,

    Curt. 4, 13, 23:

    potentes rerum suarum atque urbis,

    having made themselves masters of, Liv. 23, 16, 6; so, facere aliquem potentem alicujus rei, to make one master of any thing, to give one the power over a thing:

    consilii,

    id. 8, 13, 14:

    imperii,

    id. 22, 42, 12: diva potens Cypri, that reigns over Cyprus, i.e. Venus, Hor. C. 1, 3, 1:

    Naïadum potens (Bacchus),

    id. ib. 3, 25, 14:

    silvarum potens Diana,

    id. C. S. 1:

    diva potens uteri,

    i.e. Lucina, Ov. M. 9, 315:

    rerum omnium potens Juppiter,

    Tac. H. 4, 84:

    lyrae Musa potens,

    that presides over lyric poetry, Hor. C. 1, 6, 10:

    irae,

    master of his anger, Curt. 4, 2, 5:

    mariti,

    ruling her husband, Tac. A. 14, 60:

    animal potens leti,

    that can kill, deadly, Luc. 6, 485; cf. id. 5, 199 Corte ad loc.—
    2.
    Fit for, capable of any thing; with gen.:

    potens regni,

    Liv. 24, 2: hostes neque pugnae, neque fugae satis potentes caeduntur, unable either to fight or flee, id. 8, 39.—
    3.
    Partaking of, having attained a thing; with gen. ( poet.):

    pacis potentes,

    Plaut. Poen. 5, 4, 9:

    voti,

    Ov. M. 8, 80:

    jussi,

    having fulfilled the command, id. ib. 4, 509.—
    4.
    Strong, mighty, powerful, efficacious, potent (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    fortuna in res bellicas potens,

    Liv. 9, 17:

    herba potens ad opem,

    Ov. H. 5, 147:

    verba,

    id. Am. 3, 11, 31:

    herba potens adversus ranas,

    Plin. 25, 10, 81, § 130:

    passum ex uvis contra haemorrhoida potens,

    id. 23, 1, 12, § 15.— Comp.:

    nihil esse potentius auro,

    Ov. Am. 3, 8, 29:

    quaedam ad efficiendum potentiora,

    Quint. 6, 1, 26.— Sup.:

    potentissimae cantharides,

    Plin. 29, 4, 30, § 94:

    argumenta,

    Quint. 6, 4, 22.—Hence, adv.: pŏtenter, strongly, mightily, powerfully, effectually ( poet. and in post-Aug. prose):

    se ipsam potenter atque efficaciter defendere,

    Val. Max. 1, 1, 1:

    dicere,

    Quint. 12, 10, 72. — Comp.:

    aurum... perrumpere amat saxa potentius Ictu fulmineo,

    Hor. C. 3, 16, 9; Quint. 6, 4, 18.—
    B.
    According to one's ability or powers ( poet.):

    lecta potenter res,

    Hor. A. P. 40.

    Lewis & Short latin dictionary > possum

  • 3 aequalis

    aequālis, e, adj. [aequo], that can be put on an equality with; conseq., equal, like; constr. with dat., absol. and as subst. with gen. (syn.: aequus, aequabilis, planus, par, similis).
    I.
    Lit.:

    partem pedis esse aequalom alteri parti,

    Cic. Or. 56, 188:

    paupertatem divitiis etiam inter homines aequalem esse,

    id. Leg. 2, 10, 24:

    aequalem se faciens Deo,

    Vulg. Joan. 5, 18:

    aequales angelis sunt,

    like, ib. Luc. 20, 36:

    nec enim aut linguā aut moribus aequales abhorrere (Bastarnas a Scordiscis),

    Liv. 40, 57, 7:

    ut sententiae sint membris aequalibus,

    Quint. 9, 3, 80:

    aequalis ponderis erunt omnes,

    Vulg. Exod. 30, 34; ib. Deut. 19, 7; ib. Apoc. 21, 16.—As subst. with gen.:

    Creticus et ejus aequalis Paeon,

    Cic. Or. 64, 215. (Another constr., v. II.)—Hence,
    II.
    Transf.
    A. 1.
    Of persons.
    a.
    Of the same age, equal in years: cum neque me aspicere aequales dignarent meae. Pac. ap. Non. 470, 20 (Trag. Rel. p. 97 Rib.): patris cognatum atque aequalem, Archidemidem, nostine? Ter Eun. 2, 3, 35:

    adulescens ita dilexi senem, ut aequalem,

    Cic. Sen. 4, 10:

    P. Orbius, meus fere aequalis,

    id. Brut. 48 init.:

    Aristides aequalis fere ruit Themistocli,

    Nep. Arist. 1 al. —
    b.
    In gen., contemporary, coeval; and subst., a contemporary, without definite reference to equality in age;

    Livius (Andronicus) Ennio aequalis fuit,

    Cic. Brut. 18:

    Philistus aequalis illorum temporum,

    id. Div 1, 20; Liv. 8, 40.—
    c.
    In the comic poets, esp. in connection with amicus, of the same age:

    O amice salve mi atque aequalis, ut vales?

    Plaut. Trin. 1, 2, 10; 2, 2, 50; Ter. Heaut. 3, 1, 8; so id. Ad. 3, 4, 26:

    ne cuiquam suorum aequalium supplex siet,

    id. Phorm. 5, 6, 47.—
    2.
    Of things, coexal, coexistent, etc.:

    Deiotari benevolentia in populum Romanum est ipsius aequalis aetati,

    is as old as himself, has grown up with him, Cic. Phil. 11, 13:

    in memoriam notam et aequalem incurro,

    i. e. which belongs to our time, id. Brut. 69; id. Leg. 1, 2: ne istud Juppiter sierit urbem in aeternum conditam fragili huic et mortali corpori aequalem esse, i. e. should exist for an equally short time, Liv 28, 28.—Rarely with cum:

    aequali tecum pubesceret aevo,

    Verg. A. 3, 491:

    fuit cum ea cupressus aequalis,

    Plin. 16, 44, 86, § 236.—
    B.
    That can be compared in respect to size or form; of equal size, looking alike, resembling, similar:

    florentes aequali corpore Nymphae,

    Verg. Cir. 435:

    chorus aequalis Dryadum,

    a chorus of Dryads alike, id. G. 4, 460.—
    C.
    Uniform, equable, unvarying; virtutes sunt inter se aequales et pares, Cic. de Or, 1, 18;

    3, 14, 55: nil aequale homini fuit illi,

    Hor. S. 1, 3, 9:

    imber lentior aequaliorque,

    and more uniform, Liv. 24, 46:

    aequali ictu freta scindere, Ov M. 11, 463: Euphranor in quocumque genere excellens ac sibi aequalis,

    always equal to himself, Plin. 35, 11, 37, § 128:

    opus aequali quadam mediocritate,

    Quint. 10, 1, 54.—Hence, but rarely, = aequus, of place, equal, uniform, level, smooth, even, plain, both in a horizontal and ascending direction:

    loca,

    Sall. J. 79:

    terra,

    Ov. M. 1, 34:

    gentes esse sine naribus aequali totius oris planitie,

    Plin. 6, 30, 35, § 187:

    mons aequali dorso continuus,

    Tac. A. 4, 47.— Comp. prob. not used.—
    * Sup.:

    aequalissima porticus,

    Tert. Anim. 17.— Adv.: aequālĭter, equally, uniformly, in the same manner, Cic. Verr. 2, 3, 70; id. Ac. 2, 11; id. Lael. 16, 58; Caes. B. G. 2, 18; Vulg. Deut. 19, 3; ib. 1 Par. 24, 31; ib. Sap. 6, 8.— Comp., Tac. A. 15, 21.— Sup. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > aequalis

  • 4 capax

    căpax, ācis, adj. [capio], that can contain or hold much, wide, large, spacious, roomy, capacious (in poets and in post-Aug. prose freq.; in Cic. perh. only once, and then trop; v. infra).
    I.
    Lit.: mundus, * Lucr. 6, 123:

    conchae,

    Hor. C. 2, 7, 22:

    urna,

    id. ib. 3, 1, 16; Ov. M. 3, 172:

    capaciores scyphos,

    Hor. Epod. 9, 33:

    pharetram,

    Ov. M. 9, 231:

    putei,

    id. ib. 7, 568:

    urbs,

    id. ib. 4, 439:

    ripae,

    id. Am. 3, 6, 19:

    uterus,

    Plin. 10, 33, 49, § 93:

    portus,

    id. 4, 7, 12, § 26:

    spatiosa et capax domus,

    Plin. Ep. 7, 27, 5:

    villa usibus capax,

    id. ib. 2, 17, 4:

    forma capacissima,

    Quint. 1, 10, 40:

    moles,

    Tac. A. 2, 21.—With gen.:

    circus capax populi,

    Ov. A. A. 1, 136:

    cibi vinique capacissimus,

    Liv. 9, 16, 13:

    flumen onerariarum navium capax,

    Plin. 6, 23, 26, § 99; 12, 1, 5, § 11:

    magnae sedis insula haud capax est,

    Curt. 4, 8, 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    Capacious, susceptible, capable of, good, able, apt, fit for: Demosthenes non semper implet aures meas: ita sunt avidae et capaces, etc., * Cic. Or. 29, 104:

    ingenium,

    great, Ov. M. 8, 533:

    animi ad praecepta,

    id. ib. 8, 243:

    animo majora capaci,

    id. ib. 15, 5:

    capax est animus noster,

    Sen. Ep. 92, 30.—With gen.:

    animal mentis capacius altae (i.e. homo),

    Ov. M. 1, 76:

    imperii,

    Tac. H. 1, 49; cf. id. A. 1, 13:

    aetas honorum nondum capax,

    id. H. 4, 42:

    molis tantae mens,

    id. A. 1,11: secreti, that can keep or conceal, Plin. Ep. 1, 12, 7:

    capacia bonae spei pectora,

    Curt. 8, 13, 11:

    magnorum operum,

    id. 6, 5, 29:

    ingenium omnium bonarum artium capacissimum,

    Sen. Contr. 2, praef. §

    4: cujusque clari operis capacia ingenia,

    Vell. 1, 16, 2:

    bonum et capax recta discendi ingenium,

    id. 2, 29, 5:

    laboris ac fidei,

    id. 2, 127, 3:

    ingenia fecunda et totius naturae capacissima,

    Plin. 2, 78, 80, § 190:

    doli,

    fit, suitable for, Dig. 43, 4, 1.—
    B.
    In the Lat. of the jurists (cf. capio, II. F.), that has a right to an inheritance, Dig. 34, 3, 29.— Adv.: căpācĭter, Aug. Trin. 11, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > capax

  • 5 purgabilis

    purgābĭlis, e, adj. [purgo], that can be easily cleansed or purified:

    castanea,

    that can be easily separated from the husk, Plin. 15, 23, 25, § 93.

    Lewis & Short latin dictionary > purgabilis

  • 6 repercussibilis

    rĕpercussĭbĭlis, e, adj. [repercutio], that can be struck back, that can rebound, Cael. Aur. Tard. 1, 1, 45; 3, 6 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > repercussibilis

  • 7 servabilis

    servābĭlis, e, adj. [servo].
    * I.
    That can be kept or preserved, preservable:

    uva sine ullis vasis,

    Plin. 14, 3, 4, § 40.—
    * II.
    That can be saved or rescued:

    caput nulli,

    Ov. Tr. 4, 5, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > servabilis

  • 8 futilis

    futtĭlis (less correctly fūtĭlis, Curt. Gr. Etym. p. 204), e, adj. [fundo; cf. futis], that easily pours out.
    I.
    Lit., only subst.: futtĭle, is, n., a water-vessel, broad above and pointed below, used at sacrifices to Vesta and Ceres, Don. Ter. And. 3, 5, 3; Ter. Phorm. 5, 1, 19; Schol. Stat. Th. 8, 297; Schol. Hor. A. P. 231; Serv. Verg. A. 11, 339.—
    II.
    Transf., in gen., that can not contain (very rare):

    canes,

    that void their excrement through fear, Phaedr. 4, 18, 33:

    glacies,

    brittle, Verg. A. 12, 740.—
    B.
    Trop., untrustworthy, vain, worthless, futile (class.;

    syn.: frivolus, vanus, levis): servon fortunas meas me commisisse futtili!

    Ter. And. 3, 5, 3; cf.:

    irrideamus haruspices: vanos, futtiles esse dicamus,

    Cic. Div. 1, 19, 36; and:

    quis non odit sordidos, vanos, leves, futtiles?

    id. Fin. 3, 11, 38:

    locutores (with leves et importuni),

    Gell. 1, 15, 1:

    auctor,

    Verg. A. 11, 339:

    competitores,

    Gell. 4, 8, 4; Enn. ap. Non. 511, 6 (Trag. v. 349 Vahl.):

    futtiles commenticiaeque sententiae,

    Cic. N. D. 1, 8, 18; cf.:

    dicit quaedam futtilia et frivola,

    Gell. 16, 12, 1:

    opes ejus, quae futiles et conruptae sunt,

    Sall. H. Fragm. 1, 41, 20 Dietsch:

    alacritas,

    Cic. Tusc. 4, 17, 37:

    laetitiae,

    id. ib. 5, 6, 16:

    et caducum tempus,

    Plin. Ep. 3, 7, 14:

    lingua,

    Phaedr. 5, 2, 10:

    de causa,

    Plin. 33, 2, 8, § 32:

    nec futilis ictus,

    Sil. 15, 797.— Hence, adv., in vain, idly, uselessly (anteand post-class.).
    1.
    Form futtĭle: factum futtile, Enn. ap. Non. 514, 14 (Trag. v. 350 Vahl.):

    provenisti,

    Plaut. Stich. 2, 2, 73 Ritschl.—
    2.
    Form futtĭlĭter:

    blaterata,

    App. Mag. p. 275:

    futile futtiliter,

    Non. 514, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > futilis

  • 9 futtilis

    futtĭlis (less correctly fūtĭlis, Curt. Gr. Etym. p. 204), e, adj. [fundo; cf. futis], that easily pours out.
    I.
    Lit., only subst.: futtĭle, is, n., a water-vessel, broad above and pointed below, used at sacrifices to Vesta and Ceres, Don. Ter. And. 3, 5, 3; Ter. Phorm. 5, 1, 19; Schol. Stat. Th. 8, 297; Schol. Hor. A. P. 231; Serv. Verg. A. 11, 339.—
    II.
    Transf., in gen., that can not contain (very rare):

    canes,

    that void their excrement through fear, Phaedr. 4, 18, 33:

    glacies,

    brittle, Verg. A. 12, 740.—
    B.
    Trop., untrustworthy, vain, worthless, futile (class.;

    syn.: frivolus, vanus, levis): servon fortunas meas me commisisse futtili!

    Ter. And. 3, 5, 3; cf.:

    irrideamus haruspices: vanos, futtiles esse dicamus,

    Cic. Div. 1, 19, 36; and:

    quis non odit sordidos, vanos, leves, futtiles?

    id. Fin. 3, 11, 38:

    locutores (with leves et importuni),

    Gell. 1, 15, 1:

    auctor,

    Verg. A. 11, 339:

    competitores,

    Gell. 4, 8, 4; Enn. ap. Non. 511, 6 (Trag. v. 349 Vahl.):

    futtiles commenticiaeque sententiae,

    Cic. N. D. 1, 8, 18; cf.:

    dicit quaedam futtilia et frivola,

    Gell. 16, 12, 1:

    opes ejus, quae futiles et conruptae sunt,

    Sall. H. Fragm. 1, 41, 20 Dietsch:

    alacritas,

    Cic. Tusc. 4, 17, 37:

    laetitiae,

    id. ib. 5, 6, 16:

    et caducum tempus,

    Plin. Ep. 3, 7, 14:

    lingua,

    Phaedr. 5, 2, 10:

    de causa,

    Plin. 33, 2, 8, § 32:

    nec futilis ictus,

    Sil. 15, 797.— Hence, adv., in vain, idly, uselessly (anteand post-class.).
    1.
    Form futtĭle: factum futtile, Enn. ap. Non. 514, 14 (Trag. v. 350 Vahl.):

    provenisti,

    Plaut. Stich. 2, 2, 73 Ritschl.—
    2.
    Form futtĭlĭter:

    blaterata,

    App. Mag. p. 275:

    futile futtiliter,

    Non. 514, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > futtilis

  • 10 locuples

    lŏcū̆ples, ētis (ū, Mart. 5, 36, 6; gen. locupletium and locupletum; abl. sing. locuplete, usu. of a person, Cic. Verr. 2, 4, 12, § 29; id. Att. 12, 43, 2; Tac. H. 1, 46;

    rarely of a thing,

    Hor. S. 2, 6, 102; Pers. 3, 74:

    locupleti, of things,

    Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1; id. de Or. 3, 48, 185; Sen. Contr. 2, 9, 4;

    rarely of a person,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 46; Macrob. S. 5, 18, 14; v. Neue, Formenl. 2, p. 49 sq.), adj. [locus-plenus], rich in lands, substantial, opulent (syn.: dives, abundans, copiosus).
    I.
    Lit.:

    quod tum erat res in pecore et locorum possessionibus: ex quo pecuniosi et locupletes vocabantur,

    Cic. Rep. 2, 9, 16; cf.:

    (P. Nigidius) locupletem dictum ait ex compositis vocibus, qui pleraque loca, hoc est, qui multas possessiones teneret,

    Gell. 10, 5: locupletes locorum multorum domini, Paul. ex Fest. p. 119 Müll.—

    So too, locupletem a locorum copia,

    Quint. 5, 10, 55:

    locupletes dicebant loci, hoc est agri plenos,

    Plin. 18, 3, 3, § 11:

    unum genus est eorum, qui magno in aere alieno, majores etiam possessiones habent: horum hominum species est honestissima, sunt enim locupletes,

    Cic. Cat. 2, 8;

    rarely of things: neque minus locuples ad eos hereditas perveniat,

    Gai. Inst. 1, 192.—
    B.
    Transf., in gen., rich, wealthy, opulent:

    de ornatu ut locupletes simus scitis,

    Plaut. Rud. 2, 1, 4:

    egebat? immo locuples erat,

    Cic. Rosc. Com. 8, 22:

    mulier copiosa plane et locuples,

    id. Div. in Caecil. 17, 55.—As subst.:

    Lycurgus agros locupletium plebi, ut servitio, colendos dedit,

    the rich, Cic. Rep. 3, 9 fin.:

    ut suffragia non in multitudinis, sed in locupletium potestate essent,

    id. ib. 2, 22, 39.—So fem.:

    locuples quae nupsit avaro,

    Juv. 6, 141:

    locuples et referta domus,

    id. de Or. 1, 35, 161:

    in locuplete penu,

    Pers. 3, 74:

    locupletem optare podagram,

    i. e. characteristic of the rich, Juv. 13, 96. —With abl.:

    praedā locuples,

    Sall. J. 84:

    locuples frugibus annus,

    Hor. Ep. 2, 1, 137:

    mancipiis locuples,

    id. ib. 1, 6, 39.—With gen.:

    pecuniae,

    App. M. 8, p. 202, 12:

    locuples aquila,

    i. e. the lucrative post of centurion, Juv. 14, 197.—With in and abl. in thesauris, Vulg. Jer. 51, 13.— Comp.:

    locupletior negotiator,

    Quint. 1, 12, 17.— Sup.:

    urbs locupletissima,

    Cic. Rep. 1, 14:

    locupletissimae urbes,

    Caes. B. C. 3, 31.—
    II.
    Trop.
    A.
    Well stored or provided, richly supplied, rich:

    Lyslas oratione locuples, rebus ipsis jejunior,

    Cic. Fin. 5, 5, 13; id. N. D. 1, 40, 112:

    Latinam linguam non modo non inopem, sed locupletiorem etiam esse quam Graecam,

    id. Fin. 1, 3, 10.—
    B.
    Transf., that is able to answer for a thing, that is a good surety, responsible, trustworthy, reliable, safe, sure:

    reus,

    that can fulfil his engagement, Liv. 9, 9: auctor, testis, a sufficient surety, a credible witness:

    Pythagoras et Plato locupletissimi auctores, jubent,

    Cic. Div. 2, 58, 119; cf.:

    quem enim auctorem de illo (Socrate) locupletiorem Platone laudare possumus?

    id. Rep. 1, 10, 16:

    locuples auctor Thucydides,

    id. Brut. 12, 47; id. Div. 1, 19, 37:

    accedit etiam testis locuples, Posidonius,

    id. Off. 3, 2, 10:

    tabellarius,

    a trusty, safe letter-carrier, id. Q. Fr. 3, 9, 6.—Hence, adv.: lŏcū̆plētē, richly, amply (postclass.).
    1.
    Lit., sup.:

    locupletissime mu neratus,

    Spart. Hadr. 3:

    dotata filia,

    Aur. Vict. Epit. 9.—
    2.
    Trop., in comp., Front. ad Anton. Imp. 1, 3 Mai.

    Lewis & Short latin dictionary > locuples

  • 11 medius

    mĕdĭus, a, um, adj. [Sanscr. madhya, the same; Gr. mesos; Angl. - Sax. midd; Germ. Mitte; cf. dimidius, meridies (medi-), etc.], that is in the middle or midst, mid, middle (class.).
    I.
    Adj.
    A.
    Lit.:

    terra complexa medium mundi locum,

    Cic. Rep. 6, 18, 18; cf. id. ib. 6, 17, 17:

    medium mundi locum petere,

    id. Tusc. 5, 24, 69:

    versus aeque prima, et media, et extrema pars attenditur,

    id. de Or. 3, 50, 192:

    ultimum, proximum, medium tempus,

    id. Prov. Cons. 18, 43:

    in foro medio,

    in the midst of the forum, Plaut. Curc. 4, 1, 14; Cic. Q. Fr. 2, 3, 6; cf.:

    medio foro,

    in the open forum, Suet. Claud. 18 al.:

    in solio medius consedit,

    sat in the middle, Ov. F. 3, 359; Verg. A. 7, 169:

    considit scopulo medius,

    id. G. 4, 436:

    concilio medius sedebat,

    Ov. M. 10, 144:

    ignes,

    Verg. A. 12, 201:

    medio tempore,

    in the meantime, meanwhile, Suet. Caes. 76: vinum novum, vetus, medium, i. e. neither old nor new, Varr. ap. Gell. 13, 31, 14:

    cum plenus fluctu medius foret alveus,

    full to the middle, Juv. 12, 30.—With dat.:

    Peloponnesii Megaram, mediam Corintho Athenisque urbem, condidere,

    midway between Corinth and Athens, Vell. 1, 2, 4.—With abl.:

    si medius Polluce et Castore ponar,

    between, Ov. Am. 2, 16, 13.—With inter:

    cum inter bellum et pacem medium nihil sit,

    there is no medium, no middle course between, Cic. Phil. 8, 1, 4:

    inter quos numeros duo medii inveniuntur (sc. numeri),

    Mart. Cap. 7, § 737.—With gen.:

    locus medius regionum earum,

    half-way between, Caes. B. G. 4, 19:

    locus medius juguli summique lacerti,

    between, Ov. M. 6, 409; 5, 564:

    et medius juvenum ibat,

    id. F. 5, 67:

    medius silentūm,

    Stat. Th. 4, 683.—With ex:

    medius ex tribus,

    Sall. J. 11, 3:

    medium arripere aliquem,

    to seize one by the middle, around the body, Ter. Ad. 3, 2, 18:

    juvenem medium complectitur,

    Liv. 23, 9, 9:

    Alcides medium tenuit,

    held him fast by the middle, Luc. 4, 652:

    medium ostendere unguem,

    to point with the middle finger, Juv. 10, 53.—
    2.
    Transf., half (ante- and postclass.):

    hieme demunt cibum medium,

    half their food, Varr. R. R. 3, 7, 9:

    scrupulum croci,

    Pall. Jan. 18: aurum... Italicis totum, medium provincialibus reddidit, Capitol. Anton. Pius, 4 fin.
    B.
    Trop., of the middle, not very great or small, middling, medial, moderate.
    1.
    Of age:

    aetatis mediae vir,

    of middle age, Phaedr. 2, 2, 3.—
    2.
    Of plans, purposes, etc.:

    nihil medium, nec spem nec curam, sed immensa omnia volventes animo,

    Liv. 2, 49, 5:

    medium quiddam tenere,

    Plin. Ep. 4, 9, 9.—
    3.
    Of intellect:

    eloquentiā medius,

    middling, tolerable, Vell. 2, 29, 2:

    ingenium,

    moderate, Tac. H. 1, 49.—
    4.
    Undetermined, undecided:

    medios esse,

    i. e. neutral, Cic. Att. 10, 8, 4:

    medium se gerere,

    Liv. 2, 27:

    se dubium mediumque partibus praestitit,

    Vell. 2, 21, 1; cf.:

    responsum,

    indefinite, ambiguous, Liv. 39, 39: vocabula, that can be taken in a good or bad sense, ambiguous, Gell. 12, 9, 1. —
    5.
    Indifferent, not imperative: officium, a duty which is not distinctly enjoined by the moral law, but is sustained by preponderant reasoning:

    medium officium id esse dicunt (Graeci) quod cur factum sit, ratio probabilis reddi possit,

    Cic. Off. 1, 3, 8; cf.:

    ex quo intellegitur, officium medium quiddam esse, quod neque in bonis ponatur neque in contrariis,

    id. Fin. 3, 17, 58; cf.

    sqq. and Madv. ad loc.: artes,

    which in themselves are neither good nor bad, indifferent, Quint. 2, 20, 1.—
    6.
    Intermediate:

    medium erat in Anco ingenium, et Numae et Romuli memor,

    of a middle kind, resembling each in some degree, Liv. 1, 32, 4:

    nihil habet ista res (actoris) medium, sed aut lacrimas meretur aut risum,

    Quint. 6, 1, 45:

    ille jam paene medius adfectus est ex amoribus et desideriis amicorum,

    Quint. 6, 2, 17.—Hence, as subst.: mĕdĭus, i, m., one who stands or comes between, a mediator:

    medium sese offert,

    as a mediator, Verg. A. 7, 536:

    pacator mediusque Syphax,

    Sil. 16, 222:

    pacis eras mediusque belli,

    arbiter, Hor. C. 2, 19, 28; cf.:

    nunc mediis subeant irrita verba deis,

    oaths in which the gods were called upon to be mediators, Ov. R. Am. 678.—
    7.
    Central, with ex or in:

    ex factione media consul,

    fully committed to it, Sall. H. 3, 61, 8;

    so (nearly = intimus), viros fortīs et magnanimos eosdem bonos et simplicīs... esse volumus: quae sunt ex media laude justititiae,

    these qualities are clearly among those which make uprightness praiseworthy, Cic. Off. 1, 19, 63:

    partitiones oratoriae, quae e media illa nostra Academia effloruerunt,

    id. Part. Or. 40, 139:

    ingressio e media philosophia repetita est,

    id. Or. 3, 11; id. Leg. 2, 21, 53:

    in medio maerore et dolore,

    id. Tusc. 4, 29, 63; id. Q. Fr. 2, 15, 1:

    in media dimicatione,

    the hottest of the fight, Suet. Aug. 10; cf.:

    in medio ardore certaminis,

    Curt. 8, 4, 27:

    in media solitudine,

    the most profound, Sen. Brev. Vit. 12, 2:

    in mediis divitiis,

    in abundant wealth, id. Vit. Beat. 26, 1:

    in medio robore virium,

    Liv. 28, 35, 6:

    in medio ardore belli,

    id. 24, 45, 4:

    in media reipublicae luce,

    the full blaze of public life, Quint. 1, 2, 18:

    media inter pocula,

    Juv. 8, 217.—Hence,
    II.
    Subst.: mĕdĭum, ii, n., the middle, midst.
    A.
    Lit.
    1.
    Of space (very rare in Cic.):

    in medio aedium sedens,

    Liv. 1, 57, 9:

    maris,

    id. 31, 45, 11; for which, without in, medio aedium eburneis sellis sedere, id. 5, 41, 2:

    medio viae ponere,

    id. 37, 13, 10:

    in agmine in primis modo, modo in postremis, saepe in medio adesse,

    Sall. J. 45, 2; for which, without in, medio sextam legionem constituit, Tac. A. 13, 38:

    medio montium porrigitur planities,

    id. ib. 1, 64:

    medio stans hostia ad aras,

    Verg. G. 3, 486:

    medio tutissimus ibis,

    Ov. M. 2, 137:

    in medium geminos immani pondere caestus Projecit,

    Verg. A. 5, 401:

    in medium sarcinas coniciunt,

    Liv. 10, 36, 1; 13:

    equitatus consulem in medium acceptum, armis protegens, in castra reduxit,

    id. 21, 46, 9.— Trop.:

    tamquam arbiter honorarius medium ferire voluisse,

    to cut through the middle, Cic. Fat. 17, 39:

    intacta invidiā media sunt, ad summa ferme tendit,

    Liv. 45, 35.—
    2.
    Of time:

    diei,

    Liv. 27, 48:

    medio temporis,

    in the meantime, meanwhile, Tac. A. 13, 28; cf.:

    nec longum in medio tempus, cum,

    the interval, Verg. A. 9, 395; Ov. M. 4, 167; Plin. Ep. 7, 27, 13.—
    B.
    Transf.
    1.
    The midst of all, the presence of all, the public, the community (class.):

    in medio omnibus palma est posita, qui artem tractant musicam,

    lies open to all, Ter. Phorm. prol. 16:

    tabulae sunt in medio,

    Cic. Verr. 2, 2, 42, § 104:

    rem totam in medio ponere,

    publicly, id. ib. 2, 1, 11, §

    29: ponam in medio sententias philosophorum,

    id. N. D. 1, 6, 13:

    dicendi ratio in medio posita,

    lies open to all, id. de Or. 1, 3, 12:

    rem in medium proferre,

    to publish, make known, id. Fam. 15, 27, 6: vocare in medium, before the public, before a public tribunal:

    rem in medium vocare coeperunt,

    id. Clu. 28, 77:

    in medio relinquere,

    to leave it to the public, leave it undecided, id. Cael. 20, 48; Sall. C. 19, 16: pellere e medio, to expel, reject, Enn. ap. Cic. Mur. 14, 30 (Ann. v. 272 Vahl.); Cic. Off. 3, 8, 37:

    cum jacentia verba sustulimus e medio,

    adopt words from the people, common words, id. de Or. 3, 45, 177; cf.: munda sed e medio consuetaque verba puellae Scribite, Ov. A. A. 3, 479: tollere de medio, to do away with, abolish:

    litteras,

    Cic. Verr. 2, 2, 71, § 176: tollere de medio, to put out of the way, cut off, destroy:

    hominem,

    id. Rosc. Am. 7, 20:

    de medio removere,

    to put out of sight, id. ib. 8, 23: e medio excedere or abire, to leave the world, to die:

    e medio excessit,

    she is dead, Ter. Phorm. 5, 7, 74:

    ea mortem obiit, e medio abiit,

    id. ib. 5, 8, 30:

    tollite lumen e medio,

    Juv. 9, 106: recedere de medio, to go away, retire, withdraw:

    cur te mihi offers? recede de medio,

    Cic. Rosc. Am. 38, 112:

    in medio esse,

    to be present, Ter. Ad. 3, 5, 32:

    in medium venire or procedere,

    to appear, come forward, show one's self in public, Cic. Verr. 2, 2, 71, § 175: in medium, before the public, for the public, for the community:

    communes utilitates in medium afferre,

    id. Off. 1, 7, 22:

    consulere in medium,

    to care for the public good, for the good of all, Verg. A. 11, 335;

    so opp. separantem suas res a publicis,

    Liv. 24, 22, 14 sq.; 26, 12, 7:

    quaerere,

    to make acquisitions for the use of all, Verg. G. 1, 127: cedere, to fall or devolve to the community, Tac. H. 4, 64:

    conferre laudem,

    i. e. so that all may have a share of it, Liv. 6, 6:

    dare,

    to communicate for the use of all, Ov. M. 15, 66:

    in medium conferre, in gaming,

    to put down, put in the pool, Suet. Aug. 71: in medio, for sub dio, in the open air:

    scorpios fugari posse, si aliqui ex eis urantur in medio,

    Pall. 1, 35, 12.—
    2.
    A half (ante-class. and post-Aug.):

    scillae medium conterunt cum aqua,

    Varr. R. R. 2, 7:

    scrobem ad medium completo,

    Col. Arb. 4, 5.—Hence,
    III.
    Adv.: mĕdĭē, in the middle, in a middling degree, moderately, tolerably (except once in Tac. only post-class.):

    qui noluerant medie,

    kept quiet, remained neutral, Tac. H. 1, 19:

    nec plane optimi, nec oppido deterrimi sunt, sed quasi medie morati,

    App. Dogm. Plat. 2, p. 22, 23; Eutr. 7, 13; Lact. 6, 15 fin.:

    ortus medie humilis,

    Aur. Vict. Caes. 20.—
    2.
    Indefinitely, Ambros. in Luc. 8, 17, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > medius

  • 12 spirabilis

    I.
    Lit.:

    terra circumfusa undique est hac animali spirabilique naturā, cui nomen est aër,

    Cic. N. D. 2, 36, 91; cf. id. ib. 2, 6, 18; id. Tusc. 1, 17, 40; 1, 29, 70.—
    II.
    Transf.
    * A.
    Pass., that serves to sustain life, vital:

    per sidera testor, caeli spirabile lumen,

    Verg. A. 3, 600.—
    * B.
    Act., that can breathe, fitted for breathing, respiratory:

    viscera,

    Plin. 9, 7, 6, § 17.

    Lewis & Short latin dictionary > spirabilis

  • 13 nārrābilis

        nārrābilis e, adj.    [narro], that may be related, O.
    * * *
    narrabilis, narrabile ADJ

    Latin-English dictionary > nārrābilis

  • 14 vēndibilis

        vēndibilis e, adj. with comp.    [vendo], that may be sold, salable, vendible: via: fundus, H.— Fig., acceptable, agreeable, attractive: ut sint illa vendibiliora, haec uberiora sunt: oratio: puella, O.
    * * *
    vendibilis, vendibile ADJ
    that can (easily) be sold, marketable

    Latin-English dictionary > vēndibilis

  • 15 aequabilis

    aequābĭlĭs, e, adj. [aequo], that can be made equal, equal, similar, like (“aequalis alterius staturae par; aequabile quod aequari potest,” Front. Differ. 2198 P.); class.; in Cic. very freq. (syn.: aequalis, aequus, planus, par, similis).
    I.
    Lit.:

    vis hostilis cum istoc fecit meas opes aequabiles,

    has made my property equal to his, Plaut. Capt. 2, 2, 52:

    par (sc. est jus), quod in omnes aequabile est,

    Cic. Inv. 2, 22, 68:

    praedae partitio,

    id. Off. 2, 11:

    in descriptione aequabili sumptus,

    id. Fl. 14, so id. N D. 1, 19 et saep.:

    mixtura vitiorum atque virtutum,

    Suet. Dom. 3.—
    II.
    Transf
    A.
    Equal, consistent, uniform, equable; ut haec patientia dolorum... in omni genere se aequabilem praebeat, may appear as constantly equal to itself, Cic. Tusc. 2, 27;

    motus certus et aequabilis,

    id. N. D. 2, 9:

    moderati aequabilesque habitus,

    id. Fin 5, 12:

    fluvius,

    which always continues with the same current, id. Rep. 2, 5; so,

    pulvis,

    Sall. J. 53:

    aequabilior firmitas,

    Sen. Ep. 74:

    ver aequabile,

    Lact. 2, 11, 2.—Hence, of discourse: aequabile et temperatum orationis genus, even and moderate style (opp vis dicendi major in orationibus, Cic. Off. 1, 1);

    tractus orationis lenis et aequabilis,

    id. de Or. 2, 13, 54:

    genus orationis fusum atque tractum et cum lenitate quadam aequabile profluens,

    id. ib. 15, 64.—
    B.
    In relation to morals, equitable, just, right; constr. with in and acc. or absol.:

    status rei publicae. non in omnes ordines civitatis aequabilis,

    Cic. Rep. 2, 37:

    fidus Romanis, aequabilis in suos,

    Tac. A. 6, 31:

    jus aequabile,

    that deals alike with all, Cic. Inv. 1, 2: aequabilium legum conditor, Aur, Vict. Caes. 20, 23.— Comp., Cic. Att. 5, 20.— Adv.: aequābĭlĭter, uniformly, equally, in like manner, Cato, R. R. 103; Varr. R. R. 1, 6, 6; Cic. Off. 2, 11; id. N. D. 2, 45 et saep. — Comp., Sall. C. 2.— Sup. does not occur either in the adj. or adv.

    Lewis & Short latin dictionary > aequabilis

  • 16 agilis

    agĭlis, e, adj. [ago].
    I.
    Pass., that can be easily moved, easily movable (mostly poet.;

    not in Cic.): qui restitissent agili classi naves tormenta machinasque portantes?

    Liv. 30, 10:

    haec querulas agili percurrit pollice chordas,

    Ov. Am. 2, 4, 27:

    factus inops agili peragit freta caerula remo,

    id. H. 15, 65; so,

    agilis rota,

    id. P. 2, 10, 34:

    aër agilior et tenuior,

    Sen. Q. N. 2, 10 al. —
    II.
    Act.
    A.
    That moves easily or quickly; nimble, agile, quick, rapid: sic tibi secretis agilis dea saltibus adsit, swift or fleet-footed Diana, Ov. H. 4, 169:

    sic super agilis Cyllenius,

    swift-flying, id. M. 2, 720.—Also of things, quick, sudden: agilem dari facilemque victoriam, Sisenn. ap. Non. 58, 1:

    argumentatio agilior et acrior et instantior,

    Quint. 11, 3, 164 al. —
    B.
    With the accessory idea of activity, quick, hasty, or precipitate in action; prompt, active, busy (with direct reference to the action, and hence used of inanimate things; while sedulus, diligent, assiduous, regards more the state of mind; both, however, refer to the simple idea of mobility, Doed. Syn. 1, 122; cf. Front. Differ. 2203 P.):

    Nunc agilis fio et mersor civilibus undis,

    Hor. Ep. 1, 1, 16 (= negotiosus, praktikos, Schol.):

    oderunt Sedatum celeres, agilem gnavumque remissi,

    id. ib. 1, 18, 90:

    ipse quid audes? Quae circumvolitas agilis thyma,

    busy, id. ib. 1, 3, 21:

    vir navus, agilis, providus,

    Vell. 2, 105; Ov. F. 2, 516 (opp. ignavus); id. Am. 1, 9, 45:

    animus agilis et pronus ad motus,

    Sen. Tranq. 2.— Comp., Sen. Ep. 74.— Sup., as given by Prisc. p. 606 P., and Charis. p. 89, is agillĭmus; but Charis. p. 162, agilissĭmus; both forms, however, are given without examples; cf. Rudd. I. p. 171, n. 12.— Adv.: ăgĭlĭter, Amm. 14, 2; 28, 2.— Comp., Col. 2, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > agilis

  • 17 manuale

    mănŭālis, e, adj. [1. manus], of or belonging to the hand, for the hand, that is held in or fills the hand, hand-.
    I.
    Adj. (mostly post-Aug.): manuales lapides, that can be thrown with the hand, Sisenn. ap. Non. 449, 2:

    saxa,

    Tac. A. 4, 51:

    fasciculi,

    Plin. 19, 1, 3, § 16:

    pecten,

    id. 18, 30, 72, § 298:

    scopae,

    id. 24, 15, 80, § 131:

    mola, Hier. in Chron. ad Ann. CCCVIII. a. Chr. n.: aqua,

    for washing hands, Tert. Apol. 39.—
    II.
    Subst.: mănŭāle, is, n. (sc. involucrum), the case or covering of a book, Mart. 14, 84 in lemm.—Plur.: manualia, handbooks, Fragm. Vat. § 45 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > manuale

  • 18 manualis

    mănŭālis, e, adj. [1. manus], of or belonging to the hand, for the hand, that is held in or fills the hand, hand-.
    I.
    Adj. (mostly post-Aug.): manuales lapides, that can be thrown with the hand, Sisenn. ap. Non. 449, 2:

    saxa,

    Tac. A. 4, 51:

    fasciculi,

    Plin. 19, 1, 3, § 16:

    pecten,

    id. 18, 30, 72, § 298:

    scopae,

    id. 24, 15, 80, § 131:

    mola, Hier. in Chron. ad Ann. CCCVIII. a. Chr. n.: aqua,

    for washing hands, Tert. Apol. 39.—
    II.
    Subst.: mănŭāle, is, n. (sc. involucrum), the case or covering of a book, Mart. 14, 84 in lemm.—Plur.: manualia, handbooks, Fragm. Vat. § 45 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > manualis

  • 19 numeratum

    1.
    nŭmĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [numerus], to count, reckon, number (syn. recenseo).
    I.
    Lit.:

    si singulos numeremus in singulas (civitates),

    Cic. Rep. 3, 4, 7: ea, si ex reis numeres, innumerabilia sunt;

    si ex rebus, modica,

    id. de Or. 2, 32, 137:

    numerare per digitos,

    Ov. F. 3, 123:

    votaque pro dominā vix numeranda facit,

    that can hardly be counted, almost innumerable, Tib. 4, 4, 12:

    amores divūm numerare,

    Verg. G. 4, 347:

    pecus,

    id. E. 3, 34:

    viros,

    Sil. 7, 51:

    milites,

    Luc. 3, 285:

    aureos voce digitisque numerare,

    Suet. Claud. 21:

    numera sestertia qumque omnibus in rebus—numerentur deinde labores,

    Juv. 9, 41 sq.: numera senatum, said to the consul by a senator opposed to a bill, and who considered that there was not a quorum of senators present; like the phrase to demand a call of the House, Paul. ex Fest. p. 170 Müll.:

    ne quid ad senatum consule! aut numera,

    Cic. Att. 5, 4, 2 Orell. N. cr.: posset rem impedire, si, ut numerarentur, postularet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 2 (cf. also Plin. Pan. 76).—In law, of days granted for deliberation, etc.:

    continui dies numerantur,

    Gai. Inst. 2, 173; cf.:

    tempus numeratur,

    id. ib. 2, 172.—
    B.
    In partic., of money, to count out, pay out, pay:

    stipendium numerare militibus,

    Cic. Pis. 36, 88:

    pecuniam de suo,

    id. Att. 16, 16, A, § 5; id. Fl. 19, 44; Nep. Ep. 3, 6:

    talenta,

    Suet. Caes. 4:

    aliquid usurae nomine,

    id. ib. 42:

    alicui pensionem,

    Liv. 29, 16:

    magnam pecuniam numerare,

    Caes. B. C. 3, 3.— Absol., Plaut. As. Perioch. 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    To reckon, number as one's own, i. e. to have, possess (rare):

    donec eris felix, multos numerabis amicos,

    Ov. Tr. 1, 9, 5:

    triumphos,

    Juv. 6, 169:

    tum licet a Pico numeres genus,

    id. 8, 131:

    veterani tricena aut supra stipendia numerantes,

    Tac. A. 1, 35.—
    B.
    To account, reckon, esteem, consider as any thing.—With two acc.:

    Sulpicium accusatorem suum numerabat, non competitorem,

    Cic. Mur. 24, 49:

    hos non numero consulares,

    id. Fam. 12, 2, 3:

    stellas singulas numeras deos,

    id. N. D. 3, 16, 40; id. Phil. 13, 4, 7:

    quae isti bona numerant,

    id. Tusc. 5, 15, 44; cf.:

    sapientes cives, qualem me et esse et numerari volo,

    id. Fam. 1, 9, 18:

    is prope alter Timarchides numerabatur,

    id. Verr. 2, 2, 70, § 169:

    numerare aliquid beneficii loco,

    id. Fam. 2, 6, 1:

    mors in beneficii parte (al. partem) numeretur,

    id. Phil. 11, 1, 3:

    voluptatem nullo loco,

    id. Fin. 2, 28, 90:

    aliquid in bonis,

    id. Leg. 2, 5, 12; id. Fin. 1, 9, 31:

    aliquid in actis,

    id. Phil. 1, 8, 19:

    Herennius in mediocribus oratoribus numeratus est,

    id. Brut. 45, 166:

    aliquem in septem (sc. sapientibus),

    id. Par. 1, 1, 8.—With inter:

    ipse honestissimus inter suos numerabatur,

    Cic. Rosc. Am. 6, 16:

    aliquem inter decemviros,

    Liv. 3, 35, 3:

    quae jactura inter damna numerata non est,

    Just. 2, 5, 11; Lact. 2, 12, 4; Val. Max. 1, 6, 11:

    numerabatur inter ostenta deminutus magistratuum numerus,

    Tac. A. 12, 64; id. G. 29; id. Or. 12; Plin. Ep. 4, 15, 1; 5, 3, 6; Quint. 3, 7, 18 al.:

    inter amicos,

    Ov. P. 4, 9, 35:

    aliquem post aliquem,

    Tac. H. 1, 77:

    Thucydides numquam est numeratus orator,

    Cic. Brut. 45, 166.—Hence, nŭmĕrātus, a, um, P. a., counted out, paid down:

    argentum,

    Plaut. Pers. 4, 3, 57; hence, in ready money, in cash:

    hic sunt quinque argenti lectae numeratae minae,

    id. Ps. 4, 7, 50:

    duo talenta argenti numerata,

    id. As. 1, 3, 41:

    (vendidit aedis) praesentariis Argenti minis numeratis,

    id. Trin. 4, 3, 75:

    dos uxoris numerata,

    Cic. Caecin. 4, 11:

    pecunia,

    id. Fl. 32, 80.—Hence, subst.: nŭmĕrātum, i, n., ready money, cash: quae tua est suavitas nolles a me hoc tempore aestimationem accipere;

    nam numeratum, si cuperem, non haberem,

    Cic. Fam. 5, 20, 9:

    ut numerato malim quam aestimatione,

    id. Att 12, 25, 1; Liv. 36, 21 fin.; Hor. Ep. 2, 2, 166: in numerato, in ready money:

    testamento edixit relinquere in numerato HS DC,

    Plin. 33, 10, 47, § 135:

    proferre in numerato,

    id. 33, 3, 17, § 55; Gai. Inst. 2, 196; 3, 141.— Hence,
    B.
    Trop.: in numerato habere, to have in readiness (a phrase of Augustus):

    dictum est de actore facile dicente ex tempore, ingenium eum in numerato habere,

    Quint. 6, 3, 111; cf. Sen. Contr. 2, 13 fin.
    2.
    nŭmĕrō, adv., v. numerus fin.

    Lewis & Short latin dictionary > numeratum

  • 20 numero

    1.
    nŭmĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [numerus], to count, reckon, number (syn. recenseo).
    I.
    Lit.:

    si singulos numeremus in singulas (civitates),

    Cic. Rep. 3, 4, 7: ea, si ex reis numeres, innumerabilia sunt;

    si ex rebus, modica,

    id. de Or. 2, 32, 137:

    numerare per digitos,

    Ov. F. 3, 123:

    votaque pro dominā vix numeranda facit,

    that can hardly be counted, almost innumerable, Tib. 4, 4, 12:

    amores divūm numerare,

    Verg. G. 4, 347:

    pecus,

    id. E. 3, 34:

    viros,

    Sil. 7, 51:

    milites,

    Luc. 3, 285:

    aureos voce digitisque numerare,

    Suet. Claud. 21:

    numera sestertia qumque omnibus in rebus—numerentur deinde labores,

    Juv. 9, 41 sq.: numera senatum, said to the consul by a senator opposed to a bill, and who considered that there was not a quorum of senators present; like the phrase to demand a call of the House, Paul. ex Fest. p. 170 Müll.:

    ne quid ad senatum consule! aut numera,

    Cic. Att. 5, 4, 2 Orell. N. cr.: posset rem impedire, si, ut numerarentur, postularet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 2 (cf. also Plin. Pan. 76).—In law, of days granted for deliberation, etc.:

    continui dies numerantur,

    Gai. Inst. 2, 173; cf.:

    tempus numeratur,

    id. ib. 2, 172.—
    B.
    In partic., of money, to count out, pay out, pay:

    stipendium numerare militibus,

    Cic. Pis. 36, 88:

    pecuniam de suo,

    id. Att. 16, 16, A, § 5; id. Fl. 19, 44; Nep. Ep. 3, 6:

    talenta,

    Suet. Caes. 4:

    aliquid usurae nomine,

    id. ib. 42:

    alicui pensionem,

    Liv. 29, 16:

    magnam pecuniam numerare,

    Caes. B. C. 3, 3.— Absol., Plaut. As. Perioch. 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    To reckon, number as one's own, i. e. to have, possess (rare):

    donec eris felix, multos numerabis amicos,

    Ov. Tr. 1, 9, 5:

    triumphos,

    Juv. 6, 169:

    tum licet a Pico numeres genus,

    id. 8, 131:

    veterani tricena aut supra stipendia numerantes,

    Tac. A. 1, 35.—
    B.
    To account, reckon, esteem, consider as any thing.—With two acc.:

    Sulpicium accusatorem suum numerabat, non competitorem,

    Cic. Mur. 24, 49:

    hos non numero consulares,

    id. Fam. 12, 2, 3:

    stellas singulas numeras deos,

    id. N. D. 3, 16, 40; id. Phil. 13, 4, 7:

    quae isti bona numerant,

    id. Tusc. 5, 15, 44; cf.:

    sapientes cives, qualem me et esse et numerari volo,

    id. Fam. 1, 9, 18:

    is prope alter Timarchides numerabatur,

    id. Verr. 2, 2, 70, § 169:

    numerare aliquid beneficii loco,

    id. Fam. 2, 6, 1:

    mors in beneficii parte (al. partem) numeretur,

    id. Phil. 11, 1, 3:

    voluptatem nullo loco,

    id. Fin. 2, 28, 90:

    aliquid in bonis,

    id. Leg. 2, 5, 12; id. Fin. 1, 9, 31:

    aliquid in actis,

    id. Phil. 1, 8, 19:

    Herennius in mediocribus oratoribus numeratus est,

    id. Brut. 45, 166:

    aliquem in septem (sc. sapientibus),

    id. Par. 1, 1, 8.—With inter:

    ipse honestissimus inter suos numerabatur,

    Cic. Rosc. Am. 6, 16:

    aliquem inter decemviros,

    Liv. 3, 35, 3:

    quae jactura inter damna numerata non est,

    Just. 2, 5, 11; Lact. 2, 12, 4; Val. Max. 1, 6, 11:

    numerabatur inter ostenta deminutus magistratuum numerus,

    Tac. A. 12, 64; id. G. 29; id. Or. 12; Plin. Ep. 4, 15, 1; 5, 3, 6; Quint. 3, 7, 18 al.:

    inter amicos,

    Ov. P. 4, 9, 35:

    aliquem post aliquem,

    Tac. H. 1, 77:

    Thucydides numquam est numeratus orator,

    Cic. Brut. 45, 166.—Hence, nŭmĕrātus, a, um, P. a., counted out, paid down:

    argentum,

    Plaut. Pers. 4, 3, 57; hence, in ready money, in cash:

    hic sunt quinque argenti lectae numeratae minae,

    id. Ps. 4, 7, 50:

    duo talenta argenti numerata,

    id. As. 1, 3, 41:

    (vendidit aedis) praesentariis Argenti minis numeratis,

    id. Trin. 4, 3, 75:

    dos uxoris numerata,

    Cic. Caecin. 4, 11:

    pecunia,

    id. Fl. 32, 80.—Hence, subst.: nŭmĕrātum, i, n., ready money, cash: quae tua est suavitas nolles a me hoc tempore aestimationem accipere;

    nam numeratum, si cuperem, non haberem,

    Cic. Fam. 5, 20, 9:

    ut numerato malim quam aestimatione,

    id. Att 12, 25, 1; Liv. 36, 21 fin.; Hor. Ep. 2, 2, 166: in numerato, in ready money:

    testamento edixit relinquere in numerato HS DC,

    Plin. 33, 10, 47, § 135:

    proferre in numerato,

    id. 33, 3, 17, § 55; Gai. Inst. 2, 196; 3, 141.— Hence,
    B.
    Trop.: in numerato habere, to have in readiness (a phrase of Augustus):

    dictum est de actore facile dicente ex tempore, ingenium eum in numerato habere,

    Quint. 6, 3, 111; cf. Sen. Contr. 2, 13 fin.
    2.
    nŭmĕrō, adv., v. numerus fin.

    Lewis & Short latin dictionary > numero

См. также в других словарях:

  • The Japan That Can Say No — (「NO」と言える日本, No to Ieru Nihon?)[1] is a 1989 essay originally co authored by Shintaro Ishihara, the then Minister of Transport and leading LDP figure and current governor of Tokyo; and Sony co founder and chairman Akio Morita, in the climate of …   Wikipedia

  • CAN-SPAM Act of 2003 — Full title Controlling the Assault of Non Solicited Pornography And Marketing Act of 2003 Acronym CAN SPAM Act Enacted by the 108th United States Congress …   Wikipedia

  • Can — Can, v. t. & i. Note: [The transitive use is obsolete.] [imp. {Could}.] [OE. cunnen, cannen (1st sing. pres. I can), to know, know how, be able, AS. cunnan, 1st sing. pres. ic cann or can, pl. cunnon, 1st sing. imp. c[=u][eth]e (for cun[eth]e); p …   The Collaborative International Dictionary of English

  • That Time — is a one act play by Samuel Beckett, written in English between 8 June 1974 and August 1975. It was specially written for actor Patrick Magee, who delivered its first performance, on the occasion of Beckett s seventieth birthday celebration, at… …   Wikipedia

  • Can You Feel It? — Is the title of one of the first records released by Deep House legend Larry Heard also known as Mr. Fingers. It is regarded as the first Deep House record to come though in 1985 and is still a popular track in the deep house scene today. The… …   Wikipedia

  • Can't Buy Me Love — Infobox Single Name = Can t Buy Me Love Artist = The Beatles from Album = A Hard Day s Night B side = You Can t Do That Released = 20 March 1964 (UK) 16 March 1964 (US) Recorded = Pathé Marconi Studios 29 January 1964 Format = 7 Genre = Rock… …   Wikipedia

  • Can-Am — The Canadian American Challenge Cup or Can Am, was an SCCA/CASC sports car racing series from 1966 to 1974.HistoryCan Am started out as a race series for Group 7 sports racers with two races in Canada (Can) and four races in the United States of… …   Wikipedia

  • Can't Speak French — Infobox Single Name = Can t Speak French Artist = Girls Aloud from Album = Tangled Up B side = Hoxton Heroes Je Ne Parle Pas Français With Every Heartbeat (Live Lounge Cover) Released = 14 March 2008 (UK digital) 17 March 2008 (UK physical)… …   Wikipedia

  • can — can1 /kan/; unstressed /keuhn/, auxiliary v. and v., pres. sing. 1st pers. can, 2nd can or (Archaic) canst, 3rd can, pres. pl. can; past sing. 1st pers …   Universalium

  • Can't B Good — Infobox Single Name = Can t B Good Cover size = Border = Caption = Artist = Janet Jackson Album = Discipline A side = B side = Released = March 18 2008 (Urban adult contemporary radio) May 19 2008 (Pop radio) Format = Airplay, Digital download… …   Wikipedia

  • Can't Let Go (Mariah Carey song) — Infobox Single Name = Can t Let Go Artist = Mariah Carey from Album = Emotions B side = To Be Around You Released = October 23 1991 (U.S.) Format = CD single, cassette single, 7 single [ Recorded = ] Genre = Pop, R B Length = 4:27 Label = Sony… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»